Xu hướng AI: Agentic AI, Physical AI & Sovereign AI – 3 Xu hướng định hình AI năm 2026

Nếu như năm 2024 đánh dấu thời điểm AI trở thành “ngôi sao toàn cầu”, thì năm 2025 lại là bước ngoặt quan trọng, khi trí tuệ nhân tạo bắt đầu thực sự hành động, tự mình đưa ra quyết định, hành động và học hỏi từ thế giới thực.

Những khái niệm như Agentic AI, Physical AI và Sovereign AI đang ngày càng xuất hiện nhiều hơn trong các báo cáo chiến lược của các tập đoàn công nghệ trên thế giới. Theo Deloitte Tech Trends 2025, AI đang bước ra khỏi giai đoạn “tự động hóa theo hướng dẫn” để tiến tới “tự động hóa có mục tiêu”, khi hệ thống không chỉ làm theo lệnh, mà còn hiểu rõ điều mình cần đạt được, tự lập kế hoạch và hành động theo cách hiệu quả nhất.

Và ba xu hướng AI nổi bật nhất định hình nên làn sóng này chính là:

• Agentic AI – Trí tuệ nhân tạo có khả năng tự hành động và đạt mục tiêu.
• Physical AI – Trí tuệ nhân tạo mang hình hài vật lý, kết hợp với robot và cảm biến.
• Sovereign AI – Trí tuệ nhân tạo mang tính chủ quyền, được kiểm soát bởi từng quốc gia và hệ sinh thái dữ liệu riêng.

Ba xu hướng này đang dần đặt nền móng cho sự bứt phá của doanh nghiệp toàn cầu trong năm 2026, khi AI trở thành “đồng nghiệp” thông minh và có trách nhiệm hơn bao giờ hết.

Tổng quan bức tranh AI toàn cầu 2025

Năm 2025 đánh dấu một bước ngoặt khi AI bắt đầu xuất hiện mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Trước đây, AI thường chỉ tồn tại trong phòng thí nghiệm hoặc các dự án thử nghiệm nhỏ, thì giờ đây, nó đã trở thành một phần thiết yếu trong hoạt động của doanh nghiệp. Từ sản xuất, tài chính, nhân sự đến chăm sóc khách hàng, AI hiện diện ở khắp nơi, giúp tối ưu quy trình, nâng cao hiệu quả và tạo ra giá trị mới mỗi ngày.

Theo Deloitte Tech Trends 2025, hơn 70% doanh nghiệp thuộc nhóm Fortune 500 đã và đang triển khai các dự án AI quy mô lớn, trong đó hơn 40% đầu tư vào các hệ thống “agentic”, những nền tảng có khả năng tự động học hỏi và ra quyết định. Trong khi đó, FTSG 2025 Trend Report dự báo tổng chi tiêu toàn cầu cho AI sẽ vượt 500 tỷ USD, với tốc độ tăng trưởng kép hằng năm (CAGR) khoảng 28 – 30% đến năm 2027.

Không chỉ tăng trưởng về quy mô đầu tư, AI còn đang tạo ra nhiều giá trị thực tế hơn.

• Trong ngành sản xuất, AI và robot thế hệ mới giúp tối ưu quy trình, giảm lãng phí và dự báo nhu cầu theo thời gian thực.
• Trong tài chính, các hệ thống AI phân tích dữ liệu khổng lồ để nhận diện rủi ro, cá nhân hóa sản phẩm và tăng cường bảo mật.
• Trong giáo dục và đào tạo, AI hỗ trợ tạo ra mô hình học tập cá nhân hóa, giúp người học tiến bộ theo tốc độ riêng.
• Còn trong chăm sóc sức khỏe, AI đang giúp bác sĩ chẩn đoán sớm bệnh lý, rút ngắn quy trình điều trị và cải thiện trải nghiệm bệnh nhân.

AI đang dịch chuyển vai trò của mình, từ một dự án công nghệ sang một năng lực cốt lõi của doanh nghiệp hiện đại.

Theo FTSG Report, xu hướng đầu tư vào Agentic AI (AI tự hành động), Physical AI (AI vật lý) và Sovereign AI (AI có chủ quyền dữ liệu) cho thấy rõ sự thay đổi này. Những doanh nghiệp nắm bắt sớm sẽ không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn giúp doanh nghiệp tăng tốc sáng tạo và thích nghi trong môi trường đầy biến động.

Xu hướng AI: Agentic AI – Khi AI trở nên chủ động và có mục tiêu

Agentic AI là thế hệ trí tuệ nhân tạo không chỉ phản hồi theo lệnh, mà còn tự đưa ra quyết định, lập kế hoạch và thực hiện hành động dựa trên mục tiêu được giao. Nói cách khác, nó giống như một “trợ lý thông minh” có khả năng tư duy và hành động chủ động, không cần con người can thiệp từng bước. Agentic AI giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong vận hành, tối ưu hóa nguồn lực và tạo ra kết quả nhanh hơn.

Ví dụ ứng dụng thực tế của Agentic AI

• Quản lý công việc nội bộ: Agentic AI có thể tự ưu tiên các nhiệm vụ quan trọng, phân bổ công việc cho đúng người và nhắc nhở các deadline, giúp đội ngũ vận hành trơn tru hơn, giảm áp lực quản lý và đảm bảo tiến độ.
• Chăm sóc khách hàng: Hệ thống AI có khả năng tự điều chỉnh quy trình phục vụ khách hàng, dự đoán nhu cầu và đề xuất giải pháp phù hợp theo từng tình huống, nhờ đó cải thiện trải nghiệm khách hàng và giảm chi phí vận hành.
• Marketing và bán hàng: Agentic AI có thể phân tích dữ liệu thị trường, tối ưu chiến dịch quảng cáo và đề xuất phân khúc khách hàng mục tiêu, giúp tăng hiệu quả chiến dịch và ROI mà không cần can thiệp thủ công liên tục.
• Quản lý chuỗi cung ứng: AI có thể dự đoán nhu cầu, tối ưu lịch trình giao hàng và quản lý tồn kho, giúp doanh nghiệp giảm lãng phí, tiết kiệm chi phí và tăng tốc độ phản hồi thị trường.

Cơ hội cho doanh nghiệp

• Tăng năng suất và cải thiện quyết định: Agentic AI có thể thực hiện các tác vụ lặp lại, phân tích dữ liệu và đưa ra các quyết định thông thường một cách nhanh chóng và chính xác hơn. Điều này giúp doanh nghiệp giảm sai sót, tiết kiệm thời gian và tăng hiệu quả vận hành hàng ngày.
• Giải phóng thời gian cho lãnh đạo: Khi AI xử lý các quyết định vận hành và công việc thường nhật, nhà quản lý có thể tập trung vào các vấn đề chiến lược, sáng tạo và ra quyết định quan trọng. Điều này giúp đội ngũ lãnh đạo tăng khả năng đưa ra định hướng đúng đắn và nhanh nhạy hơn với thay đổi thị trường.
• Thúc đẩy đổi mới và thử nghiệm mô hình kinh doanh: Agentic AI cho phép doanh nghiệp thử nghiệm sản phẩm, dịch vụ hoặc quy trình mới mà không cần đầu tư quá nhiều nhân lực hay chi phí ban đầu. Nhờ khả năng học hỏi và thích ứng liên tục, AI giúp doanh nghiệp phát hiện cơ hội mới, tối ưu chiến lược và mở rộng khả năng sáng tạo.

Thách thức cần lưu ý khi triển khai Agentic AI

• Giám sát đạo đức và trách nhiệm: Vì Agentic AI có khả năng tự ra quyết định, doanh nghiệp cần xây dựng các nguyên tắc rõ ràng, giám sát và kiểm soát liên tục để tránh các quyết định sai lệch, thiên vị hoặc hành vi không mong muốn. Đây không chỉ là vấn đề công nghệ mà còn là vấn đề về trách nhiệm và uy tín của doanh nghiệp.
• Dữ liệu chính xác và minh bạch: AI hoạt động hiệu quả phụ thuộc vào dữ liệu đầy đủ, chính xác và cập nhật liên tục. Nếu dữ liệu thiếu, sai hoặc thiên lệch, kết quả đưa ra có thể không chính xác và gây hại cho quyết định kinh doanh. Doanh nghiệp cần đầu tư vào quản lý dữ liệu chất lượng cao và kiểm tra định kỳ.
• Hài hòa giữa AI và con người: Mặc dù AI có thể chủ động hành động, sự phối hợp nhịp nhàng giữa AI và con người vẫn rất quan trọng. Nhân viên và lãnh đạo cần hiểu cách AI hoạt động, khi nào nên can thiệp và làm thế nào để khai thác tối đa năng lực AI, nhằm tạo ra kết quả tốt nhất cho tổ chức.

Xu hướng AI: Physical AI – Khi trí tuệ nhân tạo bước ra thế giới thực

Physical AI là sự kết hợp giữa trí tuệ nhân tạo, robot, cảm biến và vật lý để tạo ra các hệ thống có khả năng cảm nhận, tương tác và hành động trực tiếp trong môi trường thực tế. Khác với các AI thuần kỹ thuật số, Physical AI không chỉ phân tích dữ liệu, mà còn tác động trực tiếp lên thế giới xung quanh, giúp doanh nghiệp thực hiện các nhiệm vụ phức tạp một cách tự động và chính xác.

Ví dụ ứng dụng thực tế của Physical AI:

• Robot logistics và kho bãi: Các robot tích hợp AI có thể tự di chuyển, xếp dỡ và phân loại hàng hóa trong kho mà không cần giám sát liên tục. Điều này giúp giảm sai sót, rút ngắn thời gian xử lý đơn hàng và tiết kiệm chi phí nhân công, đồng thời tăng khả năng vận hành liên tục 24/7 mà không bị gián đoạn.
• Drone kiểm tra công trình: Drone được trang bị AI có thể tự bay và quét kiểm tra kết cấu cầu, nhà xưởng hay khu công nghiệp, phát hiện hư hỏng, rủi ro an toàn hoặc điểm cần bảo trì nhanh hơn so với kiểm tra thủ công. Điều này không chỉ tăng tính an toàn cho nhân viên, mà còn giúp lập kế hoạch bảo trì chính xác và tiết kiệm chi phí.
• Robot y tế và hỗ trợ phẫu thuật: Physical AI trong y tế có thể hỗ trợ bác sĩ thực hiện các ca phẫu thuật phức tạp với độ chính xác cao, giảm nguy cơ sai sót và rút ngắn thời gian phẫu thuật. Ngoài ra, robot còn hỗ trợ giám sát bệnh nhân, chuẩn bị vật liệu và hỗ trợ chăm sóc hậu phẫu, nâng cao hiệu quả điều trị tổng thể.
• Nông nghiệp thông minh: Robot và cảm biến AI có thể giám sát tình trạng cây trồng, tưới tiêu tự động và thu hoạch theo mùa vụ, giúp tối ưu năng suất, giảm lãng phí nước và phân bón, đồng thời cung cấp dữ liệu chính xác để dự báo mùa vụ và lập kế hoạch sản xuất.

Tác động đối với doanh nghiệp:

Physical AI đang thay đổi cách vận hành ngành sản xuất, hậu cần, nông nghiệp và dịch vụ, giúp tự động hóa các công việc vật lý phức tạp, tiết kiệm chi phí nhân công và nâng cao độ chính xác. Đây là bước quan trọng trong việc chuyển từ số hóa “ảo” sang số hóa “hữu hình”, khi các quy trình không chỉ được quản lý trên máy tính mà còn tương tác trực tiếp với thế giới thực.

Lưu ý triển khai Physical AI:

• Bảo trì và cập nhật liên tục: Các hệ thống Physical AI phụ thuộc vào phần mềm, cảm biến và dữ liệu môi trường. Do đó, doanh nghiệp cần đầu tư định kỳ vào bảo trì, cập nhật phần mềm và kiểm tra dữ liệu cảm biến, để đảm bảo robot và thiết bị hoạt động chính xác và ổn định theo thời gian.
• Hài hòa AI và con người: Dù AI có thể tự hành động, sự phối hợp nhịp nhàng với nhân viên là rất quan trọng. Nhân viên cần hiểu cách AI vận hành, biết khi nào nên can thiệp và làm thế nào để giám sát, từ đó khai thác tối đa lợi ích của công nghệ mà vẫn đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Xu hướng AI: Sovereign AI – Kỷ nguyên của AI có chủ quyền

Sovereign AI là xu hướng phát triển trí tuệ nhân tạo theo định hướng quốc gia, nơi dữ liệu, mô hình và nền tảng AI được quản lý dựa trên luật pháp, tiêu chuẩn và chủ quyền riêng của từng quốc gia. Mục tiêu là bảo vệ dữ liệu nhạy cảm, tuân thủ pháp luật và đảm bảo an ninh công nghệ, đồng thời cho phép các quốc gia và doanh nghiệp phát triển AI phù hợp với môi trường kinh doanh và quy định địa phương.

Ví dụ ứng dụng thực tế của Sovereign AI

• Liên minh châu Âu (EU): EU triển khai khung pháp lý AI Act để đảm bảo AI hoạt động an toàn, minh bạch và tuân thủ quyền riêng tư. Các doanh nghiệp sử dụng AI trong khu vực này phải đảm bảo dữ liệu được xử lý đúng quy định, giúp tăng niềm tin của khách hàng và đối tác.
• Singapore và UAE: Các quốc gia này đầu tư mạnh vào nền tảng AI nội địa, từ hạ tầng dữ liệu đến mô hình AI, giúp doanh nghiệp phát triển sản phẩm và dịch vụ phù hợp với luật pháp, tiêu chuẩn địa phương và nhu cầu thị trường. Điều này vừa bảo vệ dữ liệu nhạy cảm, vừa tạo lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp trong nước.
• Ngành ngân hàng và y tế: Doanh nghiệp áp dụng Sovereign AI để lưu trữ và xử lý dữ liệu khách hàng, bệnh nhân trong phạm vi quốc gia, đảm bảo bảo mật thông tin nhạy cảm và tuân thủ quy định pháp lý. Ví dụ, các ngân hàng có thể phân tích dữ liệu nội bộ để cải thiện dịch vụ, trong khi các bệnh viện sử dụng AI để hỗ trợ chẩn đoán mà không vi phạm quyền riêng tư của bệnh nhân.

Ý nghĩa đối với doanh nghiệp

• Hoạt động an toàn và tuân thủ: Sovereign AI giúp doanh nghiệp xử lý dữ liệu và triển khai AI theo đúng luật pháp địa phương, từ đó giảm rủi ro pháp lý khi mở rộng kinh doanh ra các thị trường mới. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể yên tâm phát triển mà không lo vi phạm quy định về bảo mật, quyền riêng tư hay tiêu chuẩn ngành.
• Tùy chỉnh chiến lược cho từng thị trường: Doanh nghiệp có thể điều chỉnh sản phẩm, dịch vụ và cách sử dụng AI phù hợp với từng quốc gia, dựa trên luật pháp, tiêu chuẩn và nhu cầu khách hàng địa phương. Điều này giúp tăng hiệu quả kinh doanh, cải thiện trải nghiệm khách hàng và nâng cao lợi thế cạnh tranh.
• Kiểm soát dữ liệu và bảo mật tốt hơn: Sovereign AI cho phép doanh nghiệp chủ động quản lý dữ liệu nhạy cảm tại chỗ, giảm nguy cơ rò rỉ hoặc sử dụng sai mục đích. Đồng thời, việc kiểm soát dữ liệu tốt giúp tăng độ tin cậy với khách hàng, đối tác và cơ quan quản lý, đồng thời hỗ trợ ra quyết định kinh doanh chính xác hơn.

Kết nối ba xu hướng AI: Từ tự động hóa đến chủ động hóa

Ba xu hướng AI: Agentic AI, Physical AI và Sovereign AI không hoạt động riêng lẻ mà tương hỗ và bổ sung lẫn nhau, tạo ra một chuỗi giá trị mạnh mẽ cho doanh nghiệp:

• Agentic AI – Tư duy và hành động: Đây là lớp AI có khả năng ra quyết định, lập kế hoạch và thực hiện nhiệm vụ một cách chủ động, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình, phân bổ nguồn lực và nâng cao hiệu quả vận hành.
• Physical AI – Hành động trong thế giới thực: Khi AI đi từ lý thuyết sang thực hành, Physical AI tương tác trực tiếp với môi trường vật lý, từ robot kho bãi, drone kiểm tra công trình, đến robot y tế hay nông nghiệp tự động. Nó giúp biến các quyết định từ Agentic AI thành hành động thực tế, tiết kiệm thời gian, chi phí và tăng độ chính xác.
• Sovereign AI – Định hướng và bảo vệ giá trị: Sovereign AI đảm bảo dữ liệu và hành động của AI tuân thủ pháp luật, tiêu chuẩn và chính sách của từng quốc gia, đồng thời giúp doanh nghiệp bảo vệ dữ liệu nhạy cảm và nâng cao độ tin cậy với khách hàng và đối tác.

Các công ty đi đầu hiện nay kết hợp cả ba xu hướng: họ sử dụng Agentic AI để ra quyết định thông minh, Physical AI để thực thi những quyết định đó trên thực tế, và Sovereign AI để quản lý dữ liệu, tuân thủ luật pháp và bảo vệ giá trị cốt lõi. Nhờ đó, doanh nghiệp không chỉ tăng năng suất và giảm chi phí, mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững, linh hoạt trước biến động thị trường.

Cơ hội cho 2026: Khi doanh nghiệp biết “đón sóng” AI đúng lúc

Năm 2026 được dự báo sẽ là giai đoạn AI được thương mại hóa sâu rộng nhất, khi các công nghệ như Agentic AI, Physical AI và Sovereign AI trở nên phổ biến và khả thi về mặt triển khai. Đây là thời điểm để doanh nghiệp tận dụng AI không chỉ để tự động hóa, mà còn để đổi mới mô hình kinh doanh, nâng cao trải nghiệm khách hàng và tạo lợi thế cạnh tranh bền vững.

Gợi ý cho doanh nghiệp:

• Đầu tư vào chiến lược AI dài hạn: Thay vì chỉ triển khai những dự án ngắn hạn hoặc thử nghiệm, doanh nghiệp nên xây dựng lộ trình AI tổng thể, xác định mục tiêu chiến lược và các công nghệ phù hợp để duy trì lợi thế trong dài hạn.
• Phát triển đội ngũ AI-ready: Xây dựng nhóm lãnh đạo và nhân viên am hiểu AI, có khả năng giám sát, ra quyết định và kiểm soát các hệ thống AI. Điều này giúp tổ chức tận dụng tối đa năng lực AI mà vẫn giữ được sự chủ động của con người.
• Hợp tác với tổ chức đào tạo và chuyên gia: Kết nối với các đối tác đào tạo uy tín để nâng cấp năng lực lãnh đạo thời AI, từ hiểu biết về xu hướng, chiến lược đến kỹ năng ứng dụng thực tiễn.

Cơ hội đã rõ ràng – câu hỏi là, bạn sẽ bắt đầu từ đâu?

Ba xu hướng AI – Agentic AI, Physical AI và Sovereign AI – đang định hình lại cách doanh nghiệp vận hành, ra quyết định và tạo giá trị. Agentic AI giúp tự động ra quyết định thông minh và chủ động thích ứng, Physical AI biến các quyết định đó thành hành động thực tế trong thế giới vật lý, còn Sovereign AI đảm bảo dữ liệu và hành động của AI luôn an toàn, tuân thủ luật pháp và phù hợp với thị trường địa phương.

Điều quan trọng là, AI không thay thế con người, mà khuếch đại khả năng sáng tạo, nâng tầm chiến lược và tầm nhìn lãnh đạo. Doanh nghiệp biết tận dụng sức mạnh của ba xu hướng này sẽ không chỉ tăng năng suất và hiệu quả, mà còn mở ra cơ hội đổi mới, thích nghi nhanh và dẫn đầu trong môi trường cạnh tranh ngày càng biến động.

KHÁM PHÁ CÁC CHƯƠNG TRÌNH AI TỪ GEM GLOBAL: Tại đây