Nâng Cao Khả Năng Lãnh Đạo Qua Ngôn Ngữ Cơ Thể Và Giao Tiếp Phi Ngôn Ngữ

Là một nhà lãnh đạo, ngoài việc thể hiện những yêu cầu hay bày tỏ thái độ, cảm xúc bằng lời nói, còn những cách thức khác giúp bạn truyền tải những điều này một cách vô cùng hiệu quả và tinh tế nhưng vẫn khiến người đối diện hiểu rõ vấn đề. Đó chính là giao tiếp phi ngôn ngữ, hay còn gọi là ngôn ngữ cơ thể.

Trong bài viết này, GEM Global sẽ mang đến bạn cách nâng cao khả năng lãnh đạo qua ngôn ngữ cơ thể và giao tiếp phi ngôn ngữ, hỗ trợ việc truyền đạt trong tổ chức thêm hiệu quả.

Giao tiếp phi ngôn ngữ là gì? Vì sao giao tiếp phi ngôn ngữ lại quan trọng?

Theo Indeed, giao tiếp phi ngôn ngữ là sự truyền đạt thông tin thông qua ngôn ngữ cơ thể, nét mặt, cử chỉ, v.v. Ví dụ, mỉm cười khi bạn gặp ai đó thể hiện sự thân thiện và cởi mở.

Giao tiếp phi ngôn ngữ phụ thuộc vào các biểu hiện và chuyển động cơ thể, và nó trái ngược với giao tiếp bằng lời nói hoặc sử dụng ngôn ngữ để truyền thông tin qua văn bản viết, nói hoặc ngôn ngữ ký hiệu.

Giao tiếp phi ngôn ngữ rất quan trọng vì nó cung cấp cho chúng ta thông tin có giá trị về một tình huống, bao gồm cảm xúc của một người, cách một người tiếp nhận thông tin và cách tiếp cận một người hoặc một nhóm người. Chú ý và phát triển khả năng tiếp nhận các giao tiếp phi ngôn ngữ là một kỹ năng vô giá mà bạn có thể tận dụng ở mọi giai đoạn trong sự nghiệp của mình.

Giao tiếp phi ngôn ngữ và ngôn ngữ cơ thể đối với nhà lãnh đạo

Trước tiên, hãy cùng đi đến một số ví dụ sau. Anh A – CEO của một công ty phần mềm tầm trung – cần đội ngũ của mình đưa ra những ý tưởng sáng tạo cho một sản phẩm mới. Tại cuộc họp, anh ấy ngồi sau một chiếc bàn lớn, miệng anh mím chặt, vai hơi khom và khoanh tay. Anh ấy nói với giọng đều đều, “Được rồi mọi người, tôi muốn các bạn thoải mái đưa ra ý tưởng của mình với nhóm chúng ta.”

So sánh CEO A và CEO B của một công ty phần mềm khác. CEO B cũng cần độ ngũ của mình suy nghĩ ý tưởng. Khi mỗi thành viên trong nhóm vào phòng họp, cô mỉm cười ấm áp và cảm ơn họ vì đã đến. Tư thế của cô thoải mái và cởi mở, bằng một giọng điệu dễ chịu, cô ấy mời mọi người trong nhóm lần lượt chia sẻ suy nghĩ của họ.

Vậy, đội ngũ của CEO nào sẽ có khả năng nảy ra nhiều ý tưởng đột phá hơn? Dù các ví dụ trên có đôi chút cường điệu, nhưng ta có thể thấy rõ đội ngũ của CEO B sẽ làm được điều này một cách dễ dàng. Đặt trong bối cảnh các yếu tố xung quanh đội ngũ của hai CEO đều giống nhau, nhưng nhờ vào giao tiếp phi ngôn ngữ của CEO B đã nói lên rằng cô là một nhà lãnh đạo đầy tự tin, cởi mở và linh hoạt hơn CEO A.

Đã có nhiều bài báo chỉ ra rằng những nhà lãnh đạo hay quản lý nên chú ý đến các hành vi phi ngôn ngữ như nét mặt, giọng nói, cử chỉ, sự gần gũi (khoảng cách với người khác), cái bắt tay và những yếu tố khác. Những điều này thường được nhân viên nhìn vào và đánh giá tính cách của người lãnh đạo.

Tuy nhiên, như huấn luyện viên thể chất Thomas Rosenberg chỉ ra, sự hợp lý giữa hành động và lời nói của người lãnh đạo phản ánh mức độ chân thực và tin cậy của họ. Rosenberg giải thích rằng các tế bào cơ thể người thể hiện những hoạt động bên ngoài (cách chúng ta ngồi, đứng, đi, thở, phản ứng khi có căng thẳng, ngôn ngữ chúng ta sử dụng với bản thân và với những người khác) và cách chúng ta điều khiển cơ thể của mình trong các hoạt động hàng ngày.

Theo lý thuyết này, nếu một nhà lãnh đạo cố gắng truyền đạt “phong thái của người điều hành” ra bên ngoài nhưng bên trong lại cảm thấy lo lắng hoặc không tập trung, thì sẽ có thể thể hiện những điều đó qua các hành động và cử chỉ nếu kiểm soát không tốt, và nhân viên sẽ cảm nhận được ngay. Nếu lời nói của nhà lãnh đạo thể hiện sự cởi mở, nhưng nét mặt và tư thế của họ lại cho thấy điều ngược lại, thì mọi người thường sẽ tin vào cử chỉ phi ngôn ngữ hơn là lời nói.

Các nhà lãnh đạo có thể đưa bản thân vào tình huống khó khăn bằng việc giao tiếp qua những đặc điểm cơ thể trái ngược với những gì họ muốn truyền đạt. Chúng ta có thể khó kiểm soát một số giao tiếp phi ngôn ngữ bởi vì cơ thể chúng ta tự động phản ứng theo kinh nghiệm đúc kết từ các sự kiện xảy đến trong đời, nhưng bản thân chúng ta lại không nhận ra.

Việc trau dồi và học cách kiểm soát các giao tiếp phi ngôn ngữ sẽ mang lại nhiều lợi ích cho các nhà lãnh đạo, và Rosenberg gợi ý rằng họ nên cố gắng luyện tập kết hợp ý thức và hành động bản thân để việc giao tiếp phi ngôn ngữ trở nên tự nhiên và có thể áp dụng lâu dài. Ví dụ, người CEO có thói quen cúi người về phía trước, gây cảm giác hung hăng cho người nghe thì có thể học cách ngồi thẳng, vừa tạo nên phong thái của người lãnh đạo nhưng vẫn không gây cảm giác lấn át, lộng quyền cho người đối diện.

Phát triển phong thái điều hành (executive presence) từ bên trong ra bên ngoài

Việc phát triển phong thái điều hành của một người CEO bắt đầu từ việc tự nhận thức, kiểm soát hành động và phải luôn kết nối nó với các tín hiệu về sinh lý bên trong cơ thể.

Có một cách để mang lại nhận thức về cơ thể là bạn cần trau dồi nhận thức về hơi thở. Ví dụ khi bắt đầu một cuộc họp, bạn hãy hít một hơi thật sâu và tự hỏi bản thân đang cảm thấy thế nào. Nếu hơi thở của bạn nông và cao trong lồng ngực, đây có thể là dấu hiệu của sự lo lắng, và điều này người khác hoàn toàn có thể cảm nhận được.

Tiếp theo, hãy nhận thức về cơ thể bạn. Đặt bàn chân của bạn bằng phẳng trên sàn và cảm nhận những gì đang xảy ra bên trong cơ thể. Liệu bạn có đang căng thẳng ở đâu không? Xem xét các dấu hiệu như một bên vai của bạn có thể đang cao hơn bên còn lại hoặc bàn tay của bạn đang nắm chặt lại. Chỉ cần nhận biết được các biểu hiện của sự căng thẳng cũng có thể giúp bạn nhanh chóng giải phóng nó. Hoặc bạn có cảm thấy thường xuyên bị thôi thúc ngừng giao tiếp bằng mắt với người khác không? Khi gặp tình trạng như vậy, bạn hãy thử nhìn sang chỗ khác và tự suy ngẫm một lúc, tự hỏi cơ thể bên trong bạn đang cố gắng nói điều gì.

Còn nhiều khía cạnh khác trong giao tiếp phi ngôn ngữ cũng quan trọng không kém, chẳng hạn như bạn phải ăn mặc phù hợp với vai trò của mình, điều chỉnh giọng nói, sắp xếp không gian xung quanh để phù hợp với công việc và quản lý các cử chỉ của bản thân. Phong thái điều hành chuẩn chỉnh sẽ bắt nguồn từ việc kết nối hành động bên ngoài với ý thức cốt lõi bên trong bản thân bạn.

Xem thêm bài viết: 5 Rủi Ro Pháp Lý Các Doanh Nghiệp Cần Quan Tâm Khi Sử Dụng Trí Tuệ Nhân Tạo (AI)

Nguồn: Inc., Indeed, GEM Global biên dịch và biên soạn.